Demonstratie stenen zetten - pavé zetting

Geschrankte of rechte pavé zetting met greinen

kan ook met griffen, maar dat wort hier niet getoond.

bart toont het schema voor rechte en geschrankte pavé

Bij deze demo worden 3 stenen onder de microscoop in een rechte pavé gezet.

Alternatief kan de steenzetter ook gewoon met hoofdloupe en handgraveersteker werken.
De microscoop maakt het werk gewoon comfortabler, maar staat niet noodzakelijk voor "beter werk".

Tip: Om de stenen op te pakken kan je speciale pennen kopen, maar Bart maakt hiervoor zijn eigen "propjes" of "slakjes".
Het gebruikte propje is een mengeling van bijenwas en assen (cigaar, papier, hout, wat je juist ter beschikking hebt). Het pure bijenwas is te hard. Je smelt het en voegt er as toe tot een kneedbare consistentie ontstaat, die plakkerig genoeg is om de steentjes ermee op te pakken. Het geheel wordt over een oude boor of frees geschoven.

Je pakt de stenen daarmee op, zet ze op de plaat en kan ze draaien. Soms is het handiger een pincet te gebruiken, maar tijdens de demo zagen wij Bart meestal met het "propje" werken.

Zetting:

1) Kras een rechte lijn op de plaat. dit is de middenlijn voor het uitlijnen van de stenen

2) Wrijf de plaat in met bijenwas. Bart gebruikt bijenwas op het metaal

• omdat de stenen beter plakken bij het uitlijnen (en het tekenen/krassen van de lijnen)
• omdat ons beter te laten zien op het projectiescherm

3) Lijn de stenen uit op de plaat
Het uitlijnen van de stenen gebeurt met de stenen upside-down dus met hun tafel op de plaat.
De afstand van de stenen ten opzichte van elkaar gebeurt op het zicht, min 03 mm voor de kleine stenen (tot 4 of 5 mm diameter) niet minder, anders zijn de greinen te klein en houden de steen niet vast.  Stenen die elkaar raken, gaan rap kapot. Stenen moeten in het metaal zitten, worden ervan gedragen en vastgehouden. Er bestaan technieken om het te doen lijken dat er geen metaal de steen vasthoud. (---> zie "serti invisible" http://aurificina.blogspot.be/2013/01/serti-mysterieux-van-cleef-arples.html en http://aurificina.blogspot.be/2016/04/zettingen.html)

Hier worden de stenen met een pincet op de middenlijn gelegd:

Tip: Bart maakte van het dekseltje van een frezendoos een mini geo-driehoekje door lijnen er in te krassen (met een winkelhaak om loodrecht te blijven). Dit mini-geo-driehoekje is handig voor het uitlijnen en het krassen op de plaat, omdat het doorschijnend is.

het mini-geo-"drie"hoekje 

Hier zie je mooi het vierkantje met de middenlijn, die Bart op de plaat tekende (niet enkel in het was, maar ook in de plaat):

Met de passer worden de afstanden tussen de stenen bepaald. De passerpunten moeten tussen de rondisten passen:

Lijntjes met de krasnaald markeren en dat langs alle kanten: 

Je kan de middenpunten aanzetten met een automatische puntslag. Als je boor niet helemaal scherp is verhindert dit dat het boor begint te "dansen". Best is met een scherpe boor werken !

Tip: Neem een klein potje (bv. mini confituurpotje) leg er een stukje leer in, gedrenkt in naaimachine olie (of andere fijne machineolie) en dompel je boor hierin voor je begint te boren in metaal. Dit zal maken, dat de bramen gemakkelijker naar boven komen.

Hier begint Bart met het middelste boorgat. boor niet te diep, geef je zelf genoeg speling om nog te kunnen corrigeren:

de gaten links en rechts worden daarna geboord.

Centreren is belangrijk! Het boorgat moet precies in het midden zitten tussen je markeringen.  In deze demonstratie geeft Bart de aanbeveling een boor van 0.6 mm of 0,7mm de gebruiken. later zal het gaatje open gefreesd worden tot op 1,7 met verschillende bolfrezen.

Als je een langere reeks moet boren begin je bv. met de alle oneven gaatjes en je kijkt telkens dat je goed tussen de lijnen en de punten voor de even gaatjes zit. 

Dan boor je de even gaatjes.

Eens alle gaatjes zijn voorgeboord mag je een beetje dieper boren.later zal je met de frezen volledig uitdiepen. 

Je kan met de eerste bolfrees (hier 1,3 mm) nog een beetje de positie van het gaatje corrigeren, maar dit gaat enkel als je nog niet voorbij de halve diepte van de steen zit.

Alle 3 gaten zijn uitgefreesd het middelste steentje ligt in positie

Even met de schuifmaat de bredte nameten en dan rond de de stenen een tweede lijn trekken, ca 1/10 mm aan elke kant naast de bestaande lijn

met de V-vormige graveersteker zo graveren, dat er een spiegelvlak naast de zetting komt.
eerst langs een kant met de graveersteker bijna loodrecht naar beneden graveren, de buitenkant "gaapt" een beetje.

Hier zie je hoe Bart eerst een lange kant graveert, later dan de tegenoverliggende lange kant en pas dan de korte kanten. De bramen moeten weggehaald worden, ze mogen niet mee in de greinen verwerkt worden (oogt niet mooi en is ook niet stevig)

Het smal deel in't midden tussen de stenen moet nog verwijderd worden, dat doet hij bv. met de bolle graveersteker of de komische frees. Dit moet even diep als de gravure links en rechts.

Hier zie je vrij goed de bolle grote verdiepingen voor de stenen en daartussen hoe in het middenstuk met de bolfrees verdiepingen zijn gemaakt met een kleinere diameter

Het metaal dat over is zal gebruikt worden voor de griffen:

Na het polijsten: zie hoe het plaatje rond de zetting veel meer blinkt...

Uit een oude edelstaal boor of frees worden "aandrukkers" gemaakt, die gebruikt worden op zirconia en diamant. Voor kleurstenen zijn ze NIET geschikt.

Bart toont hier 2 verschillende diameters. Hij gebruikt de kleine voor de kleine steentjes... de grotere voor alle grote stenen (ook de heel grote)

Voor kleurstenen worden houten stokjes gebruikt. De zetter maakt deze zelf. bv. uit een tandenstoker die met secondelijm harder gemaakt wordt en dan in de juiste vorm gebracht. Deze slijten natuurlijk rapper (na een 20 tal stenen) 

Steen met wassen "slakje" recht in de steen steken,

De steen moet goed plat zitten controleren door van de zijkant te kijken. Een kleine steen moet nog net over de plaat piepen zoals hier (enkel in het middelste gat zit een steen), een grotere steen moet een beetje meer over staan.

vast duwen met de aandrukkers

2 stene zijn in de plaat geduwd, hier is weer het metaal mooi zichtbaar dat later voor de greinen wordt gebruikt.

Voor het maken van de greinen is een perloir nodig.  Een gereedschap dat taps toeloopt en eindigt op een puntje, van binnen is er en halve bol hol uitgefreesd. Het is van staal gemaakt en kan ongeveer voor 25 stenen worden gebruikt, dan is het versleten.

Bart kiest de juiste maat houd de persoir loodrecht naar beneden en duwt en draait ter gelijkertijd.

Hij begint met het greintje aan een kant, gaat dan diagonaal verder en daarna pas de middenste

Soms staan de stenen een beetje los, dan mag je niet doorduwen. Er wordt telkens een beetje aan een kant en dan aan de andere kant van de steen aan de grein gewerkt om de steen toch mooi recht te zetten.

Het metaal tussen de greinen moet ook nog verwijderd worden. pas dan gaat het stuk in de ultrasoon.

En zo ziet het er dan uit (enkel 2 stenen links zijn gezet)

Meer weten over hoe je dat met de hand moet doen? Kijk eens op
http://www.jckonline.com/2012/05/20/practical-stone-setting-part-26-shared-bead-pave-setting
Meer weten over de verschillende decoratieve opties bij een pavé?
http://diamantzetvoorbeelden.blogspot.be

© info@aurificina.com