... Aurificina is het Latijnse woord voor "goudsmid atelier". Afgeleid van aurifex (“‘goudsmid’”) en aurum (“‘goud’”) + faciō (“‘ik maak’”)

2020-07-13

Toevoegingen in legeringen - datasheet van Legor

De Firma Legor verkoopt kant en klare edelmetaal legeringen. Maar dat is niet de reden waarom ik hun hier wil vermelden... 

In een pdf bespreken ze hun verschillende legeringen in detail, de "recepten" voor de samenstellling en waarvoor je deze dan best gebruikt...

Welke goud legering is bv. best geschikt als je edelsteen reeds in het wasmodel zit 


Klik de foto voor vergroting om een idee te krijgen. 
Voor de volledige pdf moet je op hun site kijken
https://www.legor.com/images/Catalogs/Branches/LegorMasterAlloyUSA.pdf

BELANGRIJK: Nikkel legeringen zijn in de EU niet toegestaan.  Die "recepten" moet je dus vermijden.


© info@aurificina.com

Verloren was: Het gietproces - filmpje uit het atelier van Michiel Neels, Ginko Brugge


Michiel legt alle stappen gedetailleerd uit van het maken van een was boom tot the gieten in de "slinger". Dit is een speciaal gesloten systeem dat de slingertechniek gebruikt.

De machines die je bij Buko of Bijoumoderne kan kopen gebruiken een andere techniek (geen slinger), die wij ook tijdens de opleiding kregen aangeleerd. Daarom vind je nog een filmpje hierachter van een Indiase fabrikant met een machine die op het Buko model lijkt.




Hier wil ik nog eens mijn dank aan Michiel Neels (Ginko, Brugge) uitspreken - voor het gulle delen van zijn kennis, zijn geduld en bereidwilligheid om me te helpen wanneer ik vragen had!)


© info@aurificina.com

2020-07-12

Het gietproces - Filmpje uit een manufactuur in India



In de meeste video's die het gietproces beschrijven worden grote industriële machines gebruikt, waar het process zelf bijna niet meer zichtbaar is. Ik ben blij dat ik deze video (met een dikke merci aan Aster Jewellers in India) gevonden heb omdat hier gans het proces goed zichtbaar zoals wij het tijdens de opleiding leerden.
 


Ik zet hier de minuten en seconden van de verschillende stappen.  Bij enkele van deze stappen is er reeds een post op mijn blog met een detailleerde beschrijving, 

1:43  maken van de rubberen moule
            Moules maken
2:40  injectie van het was in de rubberen moule en verwijderen uit de moule
3:14  wasstukken vastzetten op gietboom  
            Verloren was: Gietboom maken
3:19  gips mengen en vacuum trekken, dan gipsmoule vullen
            In deze video wordt geen trilplaat gebruikt, zij "trillen" de plaster eventjes met de hand
4:10  gipsmoule voor de oven voorbereiden en uitstoven
            (voet en tape verwijderen - geen post)
4:35  smelten van het metaal
           metaal smelten
           Legeringen
          Was conversie 
4:58  cilinder met gipsmoule klaarzetten
5:14  metaal in de gipsmoule gieten
            zie vorige post
5:33  gipsmoule afkoelen en metaalen gietboom uitnemen
       

dan volgen nog een aantal stappen hoe de gegoten stukken verder verwerkt worden, maar daar ga ik geen aparte posts voor maken.



© info@aurificina.com

2020-07-11

Verloren was - cilinder blussen en gietresultaat reinigen

Zet een grote emmer water klaar - bij Michiel leerde ik dat je gerust een plastiek emmer mag gebruiken, maar ik voelde mij daar nooit echt  op mijn gemak bij. Mijn voorkeur gaat naar een ouderwetse emmer van zink....  Ik zie nu in de Indiase video ook plastieken emmertjes... 

Neem de cilinder waar je net de legering hebt ingegoten uit de caviteit (om de levensverwachting van de dichtingsring op te drijven) en zet hem op een vuurvaste steen. Laat hem daar een 10tal minuten rusten.  

Pak de cilinder met de tang om hem onder te dompelen in het water. 
Cilinder vast houden met de tang! Gerust onder water heen en weer bewegen, tot het water stopt met "broebelen"

Een groot deel van de gips zal verdwenen zijn en je kan je gietboompje uit de cilinder nemen (als je hem niet moet gaan zoeken in de emmer...

Als je een box hebt om met waterdruk de gietboom te reinigen en de gips te verwijderen is dat ideaal, maar je kan ook gewoon water, tijd en een schrobborstel als bondgenoot nemen.

Een hoge druk reiniger hebt (wij hebben er een van Kärcher) kan trouwens ook best handig zijn...  doen ze trouwens ook in de Indiase video!

Ik ben geen vriend van chemische oplossingen om de gips te verwijderen. (Wat doe je achteraf me al die vloeistoffen!!!?)  
Er is ook een mechanische oplossing: knip de werkstuuken met een kniptang van de gietboom en steek ze in een polijsttrommel die met keramische slijpkegels water en een druppel vaatwas-product is gevuld. Laat ze een uur (of als je meer tijd hebt ook langer) draaien - dit werkt wonderen om gipsrestjes te verwijderen!



© info@aurificina.com

2020-07-10

Verloren Was: Legering maken en smelten voor het gietproces

Op de blog vind je een aantal posts over 
Voor de conversie van was tot benodigd metaal is er eveneens een tabel
bv. lees je in de tabel 
18 karaat,  Au 750     15.4
Dit betekend dat voor elk gram was 15,4 gram goud van 18 karaat moeten gerekend worden. (En daar moet je nog wat "scrap", verlies dus, bij tellen).

De smeltkroes in de machine zetten en tot 
    -> het gewenste smeltpunt van je legering brengen.  
Houw er rekening mee dat deze tabel het smeltpunt van het zuiver metaal aangeeft. Bij de zilverlegering met koper zal het smeltpunt boven het smeltpunt van zuiver zilver (961°C) liggen, omdat er koper is toegvoed (1083°C), Als duimwaarde voor de zilverlegering gelt dan ook ongeveer 1000°C
Voor een goudlegering moet je rekening houden van de toegevoegde metalen. Gebruik je bv. palladium in de mix voor witgoud, zal je temperatuur vlot wat hoger liggen dan bij geelgoud of bij roodgoud.(*)

Bij vacuümgieten moet de temperatuur van het metaal lichtjes hoger liggen dan bij slingergieten. (ca 5%)

Deksel sluiten. 
Het smelten gaat vrij rap. Kwestie van minuten. Theoretisch weet ik dat je in de "legering kan roeren" met een glasvezelstaaf, maar ik heb geen praktische ervaring daarmee.
De Smeltkroes zal volledig roodgloeiend staan tegen ze klaar is om te gieten.





© info@aurificina.com

2020-07-09

Verloren Was: Gipsmoule uit de oven nemen en bereid zetten


Eens de oven op de juiste Temperatuur gezakt is (450°C voor zilver, 550°C voor goud) zijn de cilinders klaar voor het gieten.

Laat ze in de oven tot je legering al gesmolten is. 

Als voorzorgsmaatregel kan je wat vormzand rond de caviteit van de cilinder leggen.

Voor elke cilinder is er een gepaste dichtings-ring. Deze onderdompelen in water dan op de machine leggen.

Zet de hoofdschakelaar aan (hier: schakelaar uiterst links)
Zet de pomp aan (hier: groene schakelaar in het midden)




Neem de cilinder uit de oven met de grote tang, zet hem neer op de vuurvaste steen.
Pak met de tang de onderste rand van de cilinder, en draai hem 180°C om hem neer te zetten op de dichtingsring in de caviteit van de machine machine.

Zodra de cilinder in de caviteit zit mag je de wisselschakelaar op "2" zetten, (dwz het handvat is naar links gedraaid) op de analoge display rechts naast de wisselschakelaar is de vacuüm-meter. 

Bij zilver: om oxidatie te voorkomen kan je een snuifje smeltpoeder (borax) in de kroes geven.Kroes met het gesmolten metaal vastpakken met de tang en vlot overgieten in de cilinder. Aarzel niet! Je wil tenslotte geen luchtbellen in je gietboom...






© info@aurificina.com

2020-07-04

Verloren Was: Gietboommoule in de oven uitstoken - Stookcurves



Cylinder met Gietboommoule met opening (waar het metaal moet ingegoten worden) naar beneden in de voorverwarmde oven plaatsen (eerst rubber voet en ducttape verwijderen!)
Van Michiel leerde ik dat de oven gerust een aantal uren op op voorhand mag aangezet worden maar nog niet tot de maximum temperatuur!

Voor een beter resultaat kan je het was erst uitstomen voor je de cylinder in de oven plaatst. Bv. met een eenvoudig Wek-toestel (of een kookpot met een rooster!!)
Ook hierover later nog een aparte post.

Het is erg belangrijk dat het was tijd heeft om uit de cylinder te stomen, en om dat te bereiken hou je je best aan een stookcurve. 

Dit is een eenvoudige stookcurve, er zijn ook ingewikkeldere curves met meer stappen. 

Stookcurve*
--> in 2 uur naar 180 °C
-- 2 uur temperatuur houden op 180 °C ---
--> in 4 uur naar 710 °C
-- 3 uur blijven op 710 °C --

Afhankelijk van het metaal dat je in de mould wil gieten, moet je de temperatuur laten zakken tot:
Zilver : 450 °C
Goud  : 550 °C
Brons : 300 °C
Aluminium : 300 °C

Waarom is de juiste temperatuur zo belangrijk: elk metaal heeft zijn eigen smeltpunt, daarom moet de gips in de cylinder van de gietboommoule afkoelen naar de temperatuur die voor het metaal dat je gaat gieten aangewezen is - anders zou het metaal te rap stollen en je gietwerkje niet lukken. En bij een te lage temperatuur zou bovendien de gips kraken.

Als de gipsmoule de juiste temperatuur heeft mag ze uit de oven en wordt bereid gezet voor het gieten. Flink doorwerken zodat het gesmolten metaal er onmiddellijk kan ingegoten worden!

*Als je oven geen automatische sturing heeft kan je er ovenregelapparaat toevoegen, bevoorbeeld van Bentrup. Als je nog een Bentrup TC60 kan vinden ben je gesteld voor onder 200 €,  het is niet het recentste model maar het doet alles wat het moet...
Ik heb ook ergens een gedetailleerdere stookcurve staan, (waar nog een extra stap is voorzien om te gaantot 710°C - die moet ik nog posten.



© info@aurificina.com

Verloren Was: Plaster en gipsmoule maken

Nu is het tijd om de plaaster te maken. 
-> best een mondmasker aandoen, om geen gipspoeder in te ademen. (is niet zo gezond)




Deze gips wordt in een water : gips verhouding van 38g water op 100g gips gemengd. Bv. in een emmertje
2 minuten lang goed roeren met een garde. 
daarna trek je onder vacuum clock de luchtbellen er uit.

3 minuten onder de vacuum clock om de luchtbellen er uit te trekken:


Zet hoofdschakelaar aan (links)
Zet pomp aan en trillen aan (de twee kleinere schakelaars naast elkaar)
Zet de wisselschakelaar op 1 (dus de grote zwarte hendel moet naar rechts wijzen)
Zet de pomp aan en de tril plaat (de twee schakelaars naast elkaar in het midden)


Zet de gips (in het emmertje) onder de clock en laat 3 min trekken. 
zet de machine af en giet de cylinder vol met gips

plaats de cylinder op de trilplaat - 
zet de clock erop 
en trek nog eens 2 minuten vacuum. Laten trillen

Zet de machine af

Belangrijk: Laat de cylinder 10 min staan onder de clock 
Laat de cylinder nog 2 uur rusten

trek de tape af !!!!
trek de rubberen voet van de plaster gevulde cylinder !!!!

Dan mag de gipscylinder in de oven




© info@aurificina.com© info@aurificina.com

Verloren was: Gietboom maken

voor meer details over de verschillende stappen (hitte van wassoldermes checken, welke wassoorten gebruiken...)

Het is handig om weten hoe veel je wasboompje weegt - om de juiste hoeveelheid metaal te smelten.
Noteer dus ergens hoeveel de verschillende rubbervoeten wegen, zodat je weet wat het wasstaafje en de stam wegen.  

In de diverse was objecten worden met een wasstaafje aan de "was"-boom bevestigd. 



In de foto hierboven zie je de stam (rode was) in de rubberen voet steken

De groene wasmodellen zijn op de foto hieronder aan de rode stam bevestigd door kleine blauwe takken. De blauwe "takken" zijn gewoon draadwas dat met het wassoldeermes eerst aan het gietstuk dan aan de stam vastgezet worden.  Bij grotere stukken moet je een aantal takjes aan het stuk vastmaken - dan laat je de takken eerst samen komen en zet ze dan aan de stam vast.


Hierbij is het belangrijk dat de blauwe takken ongeveer in een hoek van 4%° op de stam zitten (naar boven wijzen).

Eens je boom klaar is zet je de metalen cylinder 

Geperforeerde cylinder 85 x 100 mm
op de rubberen voet.

De cylinders worden met gewoon ductape rond om getaped om de gips te houden.  Als je het einde over plooit is het later gemakkelijker de tape tergug ervan te krijgen. (En de tape MOET er af voor de cylinder later in de oven gaat)

Zet de cylinder met rubberen voet op het tafel en roer nu je gips aan



© info@aurificina.com